گزارش برنامه صعود به کوه منگشت و سفر به لالی

کوه و منطقه منگشت : با مساحت ۱۲۹۹۱ هکتار واقع در استان خوزستان، شهرستان ایذه در سال ۱۳۷۸ حفاظت شده اعلام شد. این منطقه در 25 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان ایذه قرار دارد و دسترسی به منطقه تنها از ضلع شرقی آن امکان پذیر می باشد. قسمت عمده منطقه کوهستانی برف‌گیر و ارتفاع آن بین ۷۸۰ تا ۳۲۰۰ متر از سطح دریاست. متوسط دما و بارندگی سالیانه ۲۲ درجه سانتیگراد و ۵۵۰ میلیمتر موجب تشکیل اقلیم نیمه‌مرطوب معتدل در ناحیه شده‌اند. رودخانه پرآب کارون در شرق منطقه جریان دارد. جلوه‌های زیبای طبیعی، وجود رودخانه کارون در نزدیکی منطقه و راه‌های دسترسی مناسب، زمینه فعالیت‌های گردشگری را در منطقه فراهم نموده‌اند. کوهستان منگشت در شهرستان‌هایلردگان و ایذه، مرکب از کوه‌های تنوش، ناشلیل، زردحلقه، نشا، سه‌پران، سرچاه، قوچه، بدرنگان، برآفتاب، کله، کلمه و دوزرد قرار دارد. بلندترین قله این کوهستان سه هزار و ششصد و سیزده متر ارتفاع دارد که در ۵۵ کیلومتری جنوب شرقی ایذه و در پنجاه و دو کیلومتری گرمان و در سیزده کیلومتری شمال غربی روستای لیراب واقع شده است.رودخانه‌های هلایجان، آب زردک، صیدون از دامنه‌های غربی، لیراب و سمه از دامنه جنوبی، خرسان و کارون از دامنه‌های شرقی این کوهستان سرچشمه می‌گیرند. بخش عظیمی از این کوهستان را جنگل‌های نسبتاً انبوه پوشانیده و در انتهای آن دریاچه‌ای به نام «بوندان» ایجاد شده است. منطقه با پوشش جنگلی بسیار خوب و زیبا از غنای زیستی جانوری و گیاهی خوبی برخوردار است.

انواع رقص بختیاری : صدای ساز تشمال و زنان و مردانی که دایره وار و با تکان دادن دستمالهای رنگارنگ و با حرکاتی موزون می رقصند، مشخصه ی مراسم عروسی و شادی در بین بختیاری ها است. زنان با لباسهای رنگارنگ محلی و مردان با شلوار دَبیت و چوقا می رقصند و هراز گاهی صدای کِل زدنِ زنها و گالِه ی مردان به گوش می رسد.

 چو بازی :  در این رقص تنها دونفر مرد شرکت کرده و بقیه در اطراف آنها ایستاده و به نوبت وارد رقص می شوند. یکی از دونفر چوب بزرگی که به آن دِرَک می گویند و دیگری یک عدد ترکه ی نازک را در دست دارند. کسی که ترکه را در دست دارد سعی می کند به هر شکل که شده به پای طرف مقابل ضربه بزند و دیگری هم با کمک دِرَک تلاش می کند جلو ضربه را بگیرد و پس از هر ضربه چوبها را عوض می کنند. معمولاً پس از یکی دوبار تعویض چوبها، افراد دیگری وارد رقص شده و جای نفرات قبلی را می گیرند.

رقص زنان و مردان : در این رقص زن و مرد در کنار هم با صدای ساز تشمال می رقصند. ابتدا سه قدم به جلو برداشته و سپس دو گام به عقب برمی گردند و همزمان یک دست را پایین و دست دیگر را بالا می برند. این حرکت با نظم خاصی تکرار می شود.

چهار دستمالی : مانند رقص سه پا است با این تفاوت که رقصندگان بعد از برداشتن سه قدم، دیگر دو گام به عقب برنگشته بلکه تنها دوگام به صورت درجا برمی دارند و بقیه ی مراحل مشابه رقص سه پا است.

تشمال : نامِ نوازندگان محلیِ بختیاری‌ها است.تشمال‌ها درایلِ بختیاری درمناسبت‌های گونه گون ازجمله در مراسم عروسی، مراسم عزا، مراسم جنگ‌ها و ... می‌نواختند. به روشِ نواختنِ موسیقی در مراسمِ عزا که بروشِ محزونی است اصطلاحاً چپ گفته می‌شود و در چنین مواقعی می‌گویند تشمال چپ می‌نوازد.ودرمراسم های شادی راست مینوازند.تشمال یکی از تیره‌های طایفهٔ زراسوند است.

گزارش برنامه :  روز پنجشنبه 93/12/7 من در شهرستان ایذه به گروه کوهنوردی حرکت ایذه ملحق شدم و در طی دو روز پنجشنبه 93/12/7و جمعه 93/12/8 برنامه عالی موفق به صعود قله منگشت شدیم ( البته به علت باد بسیار شدید 50 متری زیر قله بنا به صلاحدید سرپرست محترم برنامه آقای باقر پور تصمیم به بازگشت گرفته شد ) این صعود به مناسبت یاد بود شاد روان همنورد گرامی "آقای یارعلی موسوی" توسط گروه  کوهنوردی حرکت ایذه تدارک دیده شده بود . که با حضور بیش از چهل نفر از کوهنوردان گروه کوهنوردی حرکت ایذه و بطور مستقل انجام پذیرفت .و جا دارد که ازهمدلی و مهمان نوازی این بزرگان سپاس و قدر دانی کنم به خصوص از همنورد عزیزم آقای "باقرپور" گرامی .

در ادامه برنامه به منطقه لالی سفر کرده و دردامنه های زاگرس به دوست عزیز عشایرم  آقای "حسین علی مختاری چار بری" پیوستم . و چند روزی در خدمت این عزیزان بودم ( سپاس و تشکر از همه مردم مهمان نواز بختیاری و دوست عزیزم آقای محمد رضایی ) در این سفرافتخار شرکت دریک  مراسم عروسی عشایری نسیبم شد که از ویژه گی های برنامه سفر من بود .در پایان جا دارد که از تمام بزرگ مردان و شیر زنان ایل بختیاری سپاس و قدر دانی کنم که برای زنده نگه داشتن سنتها و آداب و رسوم قوم بختیاری بی هیچ دریقی تلاش میکنند و این فرهنگ غنی و بکر را زنده نگه داشته و برای ادامه نگه داری این فرهنگ اصیل فرزندان خود را نیز آموزش میدهند. در پایان من فقط میتوانم بگویم مردمان ایل بزرگ بختیاری قلبی پاک به زلالی آب سرچسمه های زاگرس و همتی بزرگ به  بلندای قله زرد کوه دارند .

نمایی از کوه منگشت 

برای مشاهده بقیه عکسها ادامه مطلب را کلیک کنید . 

 تصاویری از کل برنامه 

آبشارهای آرپناهی 

 

پل زیبای لالی بروی رودخانه کارون 

آبشارهای آسیاب شوشتر 

دریاچه چغاخور 

                                                با شما در برنامه های بهاری