گزارش صعود به قله دماوند

ای دیو سپید پای در بند!		ای گنبد گیتی! ای دماوند!
از سیم به سر یکی کله‌خود		زآهن به میان یکی کمربند
تا چشم بشر نبیندت روی		بنهفته به ابر، چهر دلبند
تا وارهی از دم ستوران		وین مردم نحس دیو مانند
با شیر سپهر بسته پیمان		با اختر سعد کرده پیوند
چون گشت زمین ز جور گردون		سرد و سیه و خموش و آوند
بنواخت ز خشم بر فلک مشت		آن مشت تویی تو ای دماوند!
تو مشت درشت روزگاری		از گردش قرنها پس افکند
ای مشت زمین! بر آسمان شو		بر وی بنواز ضربتی چند
نی نی، تو نه مشت روزگاری		ای کوه! نیم ز گفته خرسند
تو قلب فسردهٔ زمینی		از درد ورم نموده یک چند
شو منفجر ای دل زمانه!		وآن آتش خود نهفته مپسند
خامش منشین، سخن همی گوی		افسرده مباش، خوش همی خند
ای مادر سر سپید! بشنو		این پند سیاه بخت فرزند
بگرای چو اژدهای گرزه		بخروش چو شرزه شیر ارغن

دَماوَند : کوهی در شمال ایران و بلندترین کوه ایران، خاورمیانه و بلندترین قلهٔ آتشفشانی آسیا است. دماوند در پاره مرکزیرشته‌کوه البرز در جنوب دریای مازندران جای دارد. از دیدگاه تقسیمات کشوری، در بخش لاریجان شهرستان آمل در استان مازندران قرار دارد. به هنگام صاف و آفتابی‌بودن هوا، از شهرهای تهران، ورامین، قم و همچنین کرانه‌های دریای خزر قابل رؤیت است.کوه دماوند در سیزدهم تیرماه سال ۱۳۸۷ به عنوان نخستین اثر طبیعی ایران در فهرست آثار ملّی ایران ثبت شد. همچنین کوه دماوند از سال ۱۳۸۱ به عنوان «اثر طبیعی ملّی» در شمار مناطق چهارگانهٔ ارزشمند از نظر حفاظت محیط زیست قرار گرفته‌است

از دماوند در اساطیر ایران هم یاد شده‌است و شهرت آن بیش از هر چیز به این سبب است که ضحاک (پادشاهی ستمگر و اژدهافش) در آن به بند کشیده شده‌است. در آثار ادبی فارسی نیز فراوان به این اسطوره و به طور کلّی‌تر کوه دماوند اشاره شده‌است. در بندهش این‌چنین آمده: رود هرهز (هراز) در تپرستان است و از کوه دماوند سرچشمه می‌گیرد.

ارتفاع دماوند از سطح دریا 5673 متر گزارش شده است .  اولین صعود اروپائیان به قله دماوند توسط توماس هربرتانگلیسی در سال ۱۰۰۶ش (۱۶۲۷م) از جبهه جنوبی نسبت داد. پس از وی صعود موفقیت‌آمیز به قلهٔ دماوند در سال ۱۸۳۷ توسط تیلر تامسن صورت گرفته‌است. همچنین نخستین صعود مستند ایرانی به این قله، به سال ۱۸۵۷ بازمی‌گردد که تیم سرهنگ محمدصادق‌خان قاجار ارتفاع آن را ۶۶۱۳ ذرع تعیین نمود. 

اولین کسی که ادعای صعود به دماوند را کرده‌است ابودلف خزرجی است که در سال ۲۹۲ ه (۹۰۵م) در سفرنامه خود به صعودش اشاره کرده‌است و شرحی از قله دماوند داده‌است. پس از وی قزوینی، مسعودی، ابن فقیه و نیز ناصر خسرو اشاراتی به صعود دماوند داشته‌اند.

در زمان‌های قدیم عدّه‌ای خود را به قلهٔ دماوند رسانیده بودند. ناصر خسرو در سفرنامه‌اش نوشته‌است که گویند بر سر دماوند چاهی است که نوشادر و کبریت (گوگرد) از آن گیرند .

برای رسیدن به قله دماوند، مسیرهای مختلفی وجود دارند که شناخته‌شده‌ترین آن‌ها این جبهه‌ها هستند:

• جبههٔ شمالی؛ مسیر صعود این جبهه از میان دو یخچال سیوله (سمت راست) و دوبی سل (سمت چپ) صورت می‌گیرد. مسیر شمالی از سنگ بزرگ واقع در جنوب غربی روستای ناندل شروع می‌شود. این مسیر دو جانپناه در ارتفاع‌های ۴۰۰۰ متر معروف به جانپناه۴۰۰۰)) و ۴۷۰۰ متر (معروف به جانپناه ۵۰۰۰) دارد. ابتدای مسیر دشت ناندل است و مسیر قبل و بعد از جانپناه ۵۰۰۰ با دست به سنگ همراه است. این مسیر به غیر از گوسفند سرای ابتدایی آب آشامیدنی ندارد و در قسمتهای پایانی شیب زیادی دارد که منجر به سنگینی کوله و سختی صعود است.
• جبههٔ شمال شرقی؛ مسیر شمال شرقی به نسبت مسیرهای دیگر طولانی‌تر است. این مسیر از روستای حاجی دلا در شمال قله آغاز می‌شود و پس از عبور از گوسفند سرا و دشت چمن به جانپناه تخت فریدون می‌رسد و پس از جانپناه تخت فریدون با تراورس یخچال عروسکا در انتهای مسیر با یال شمالی یکی می‌شود و به قله می‌انجامد. برگشت از مسیر شمال شرقی معمولاً به علت وجود شن اسکی بزرگ از سمت روستای گزنه و منطقه استله سر انجام می‌گیرد.
• جبههٔ غربی؛ مسیر غربی از پارکینگ در ارتفاع حدود ۳۴۰۰ متر آغاز می‌شود و پس از حدود ۳ ساعت کوهپیمایی به پناهگاه سیمرغمی‌رسد و با ادامه مسیر بر روی یال غربی به قله منتهی می‌شود. در پناهگاه سیمرغ آب وجود دارد و شیب انتهای مسیر غربی به نسبت زیاد است.
• جبههٔ جنوبی؛ از سمت جنوب شرقی کوه. پلور، رینه، گوسفندسرا و بارگاه سوم در این مسیر قرار می‌گیرند. رایج‌ترین و پرترددترین مسیر صعود به دماوند مسیر جنوبی است. کوهپیمایی این مسیر از مکانی موسوم به دوراهی آغاز می‌شود که در آن راه خاکی به سمت مسجد از مسیر آسفالت بین پلور و رینه جدا می‌شود. پس از عبور از مسجد و گوسفندسرا به بارگاه سوم می‌رسد و پس از آن با صعود از یال مستقیم جنوبی و عبور از کنار آبشار یخی به تپه گوگردی و در نهایت قله می‌انجامد. پاکوب‌های این مسیر به علت تردد بالا بسیار واضح و همچنین درگیری با سنگ در این مسیر وجود ندارد.

آسان‌ترین این مسیرها جبهه جنوبی و سخت‌ترین آنها جبهه شمالی است. سه جبهه شمالی، جنوبی و شمال شرقی در نزدیکی روستاها قرار گرفته‌اند و همچنین همگی دارای جان‌پناه در میان راه هستند . در مسیر جنوبی، آبشاری وجود دارد که همهٔ سال یخ‌زده‌است و تنها در تابستان‌های بسیار گرم، جاری می‌شود که به همین دلیل به آن آبشار یخی گفته می‌شود. این آبشار با قرار داشتن در ارتفاع ۵۱۰۰ متری، از نظر ارتفاع از سطح دریا مرتفع‌ترین آبشار خاورمیانه است . (منبع مراجع مختلف)

گزارش برنامه :  طی دو روز برنامه منظم و دقیق موفق شدیم به قله دماوند بام ایران صعود کنیم و من سالروز تولدم را بر فراز این نماد بزرگ جشن بگیرم و یزدان پاک را شاکرم که توان این مهم را به من داد . 

ولی نکاتی چند در طی این برنامه دیدم که روحم را آزرد . انبوه زباله ها در طول مسیر تا روی قله به جا گذاشتن بنر ها در راس قله . هجوم بی رویه افراد غیر کوهنورد ( فردی که حالش بد شده بود در جواب این که مگر تا کنون دماوند نیا مده ای گفت این اولین کوهی است که من دارم میرم )که حتی خود و بارشان با قاطر تا بارگاه سوم حمل میشد و در همین مکان مانده و تا نیمه های شب و حتی عده ای تا صبح با صدای بسیار بلند قهقهه زنان مخیل آسایش کوهنوردانی میشدند که در حال استرحت بودند تا برای صعود روز بعد آماده شوند . و جالب تر این که برای حمل هر کوله توسط قاطر 70 هزار تومان و حمل هر نفر گردشگر 200 هزار تومان از گوسفند سرا تا بارگاه سوم دریافت میشد . در پایان وقتی در حال برگشت به طرف گوسفد سرا بودم به این فکر میکردم با این روند رو به رشد تخریب توسط گردشگری چه بر سر طبیعت و کوه های ما و چه بر سر کوه بلند دماوند این نماد بزرگ و مقدس خواهد آورد و چه کسی جوابگو خواهد بود . زیبا نگه داشتن طبیعت و کوهستان در پشت در های جلسات همایشهای فرمایشی کوهنوردی به دست فراموشی سپرده شده . کوهنوردی ما به کجا میرود و بر سر طبیعت چهار فصل و کوه های ما چه خواهد آمد ؟؟؟

نمایی زیبا از دماوند 

برای مشاهده بقیه عکسها ادامه مطلب را کلیک کنید 

  تصاویری از کل برنامه 

این هم تصویر دو تن از بنیان گزاران گوهنوردی نوین 

                           با شما در برنامه های به یاد ماندنی