گیاه شناسی در کوه

                                                  

چای کوهی (St.johns Wort)

چای کوهی در اروپا و آمریکا به‌نام ست جونز شهرت دارد و مدتی است که بسیار معروف شده و تقریباً برای هر بیماری به‌کار می‌رود. جالب است بدانید که روغن چای کوهی برای مدت سه قرن در انگلستان تنها داروی زخم‌ها بوده است. چای کوهی در ایران در دامنه کوه‌های البرز، ‌کرج، ‌چالوس و مازندران و نقاظ غرب ایران به حد زیاد می‌روید.

در اروپا نانوائی‌ها این گیاه را خوب می‌شناسند زیرا کمی از آنرا به آرد اضافه می‌کنند که نان را بهتر و خوش طعم‌تر می‌کند.گل‌های چای کوهی به‌ رنگ سفید یا زرد می‌باشند که در بالای ساقه به‌صورت مجتمع به چشم می‌خورد. این گل‌ها کمی معطر و دارای بوی مخصوصی می‌باشد. میوه چای کوهی به شکل کپسول است.

خواص داروئی

از نظر طب قدیم ایران این گیاه گرم و خشک است. ماده قرمز رنگی که در برگ‌های چای کوهی وجود دارد و با فشار دادن برگ‌ها از آن استخراج می‌شود برای التیام زخم‌ها و درمان سوختگی‌ها به‌کار می‌رود. برای تهیه جوشانده و یا دم کرده این گیاه باید حدود یک قاشق چایخوری برگ و گل خشک گیاه را در دو فنجان آب جوش ریخته و آن را آنقدر بجوشانید تا یک فنجان باقی بماند سپس آن را مصرف کنید. به‌طور خلاصه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1.گرفتگی صدا را باز می کند و خلط آور است.

2. برای درمان مرض کزاز به‌کار می‌رود

3. درمان‌کننده بیماری مننژیت است.

4. سیاه‌سرفه را از بین می‌برد

مضرات :

کسانی که از داروهای سمی و ضد سرماخوردگی و حساسیت استفاده می‌کنند نمی‌توانند چای کوهی مصرف کنند.

گیاه شناسی

گیاه آویشن کوهی

آویشن کوهی یکی از گیاهان زیبا و معطر است که در اکثر مناطق معتدله رویش دارد. نمونه اهلی این گیاه آویشن شیرازی است که بصورت کشت داده شده مورد بهره برداری قرار می گیرد و در شیراز کشت می شود.

از نظر شکل ظاهری و طعم این دو نوع آویشن با هم فرق دارند. البته خواص درمانی آویشن کوهی بسیار بیشتر از آویشن شیرازی است.

این گیاه بوی بسیار مطبوع و مزه تندی دارد و به خاطر خاصیتش در شدت دادن به جریان خون، به هر عضوی که مالیده شود خون به آن طرف سرازیر می شود. برای ریزش مو، جوشانده این گیاه استفاده می شود تا جریان خون را در آن قسمت بیشتر کرده و پیاز مو تغذیه شود.

این گیاه داروی بسیار خوبی برای دستگاه تنفسی و بیماریهایی از قبیل زکام، برونشیت، آسم، گریپ و .... است. همچنین این گیاه داروی خوبی برای معده می باشد و ناراحتیهای معده را از نظر هضم، نفخ به طور کلی برطرف می کند.
این گیاه از جمله گیاهان نیروزا است و همچنین ضد ترشح و ضد عفونت نیز می باشد.
برای مصرف این گیاه تقریباً ۱٠ گرم آن را با یک لیتر آب مخلوط می کنند و به صورت جوشانده مورد استفاده قرار می گیرد که مصرف خوراکی دارد.
جوشانده ٥٠ گرم از این گیاه به علاوه یک لیتر آب به صورت غلیظ برای مصرف موضعی مورد استفاده قرار می گیرد.  

آویشن

آویشن گیاهی کوهستانی و معطر است که تنوع زیادی دارد. این گیاه دارای طبیعتی گرم و خشک است و از آن معمولاً به عنوان ادویه برای طعم ‌دارکردن انواع غذاها مانند پیتزا، ماکارونی، لازانیا و بعضی خوراک‌ها استفاده می ‌کنند.

این گیاه در کشور ما معمولاً به صورت خشک شده و پودر مورد استفاده قرار می‌ گیرد ولی در کشورهای دیگر علاوه بر پودر آن، نوع تازه‌اش را نیز در غذا مصرف می ‌کنند زیرا آویشن تازه عطر و بوی بیشتری نسبت به نوع خشک آن دارد.

 خواص درمانی

- آویشن برای تقویت اعصاب، درمان افسردگی، خستگی و بی‌خوابی مفید بوده و همچنین نشاط ‌آور است.

- آویشن خاصیت ضد میکروبی، ضد قارچی و ضد انگلی دارد و این به جهت وجود ماده تیمون در آن است ولی با توجه به اینکه تیمون خاصیت سمی نیز دارد، در مصرف آویشن زیاده ‌روی نکنید.

- مصرف آویشن به صورت جوشانده برای رفع تنگی نفس، برونشیت، سرفه، نفخ شکم ، سوءهاضمه، آسم ، سیاه‌سرفه، سرگیجه، سردرد و زکام توصیه می ‌شود، برای این منظور ۱۰ گرم آویشن را در یک لیتر آب ریخته و جوشانده آن را در طول روز میل کنید.

- اگر از درد مفاصل ، نقرس، ورم مفاصل و درد سیاتیک در رنج هستید نیز آویشن بخورید.

- بعضی‌ها معتقدند مالیدن جوشانده آویشن روی سر از ریزش موی سر جلوگیری می ‌کند

                                                  پایدار باشید

گیاه شناسی

انجیر :

 انجیردرختی است با برگهای سبز وپنجه ای که بلندی آن به شش متر میرسد ودر سال چهارم کاشت شروع به میوه دادن میکند و تا بیست سالگی میوه میدهد و به علت مقاوم نبودن درمقابل سرما بیشتر در مناطق معتدل وگرمسیری میروید .حدود 85% میوه انجیر به صورت خشک به بازار عرضه میگردد چون تازه و رسیده  آن زود خراب میشود . انجیر میوه مغذی و خوش طمعی است و دارای مواد قندی ؛ چربی ؛ مواد معدنی ؛ و آنزیم های مختلف میباشد . میوه خشک شده انجیر تغذیه مناسبی برای کوهنوردان است .مواد موجود در انجیر به شرح زیر است .

انرژی 80 کالری ؛ مواد قندی ؛ پروتئین ؛ چربی  ؛ کلسیم  ؛ فسفر ؛ سدیم ؛ پتاسیم ؛ ویتامین های آ ؛ ب ؛ث .

خواص آن :

1. گرم و تر است .

2. تعرق بدن را زیاد میکند .

3. حرارت بدن را کاهش میدهد .

4. مسهل است .

5. چاق کننده است .

6. ضد سرطان است .

7. جوشانده انجیر خشک برای سرماخوردگی مفید است .

8 درمان کننده سوء هاضمه است .

مضرات : انجیر برای کبد های ضعیف مناسب نیست وزیاده روی در مصرف آن نفخ آور است .

                                           پایدار باشید

گیاه شناسی

اسطوخودوس     اسطوخودوس در بیشتر نقاط دنیا به حالت خودرو می‌روید مخصوصاً در جنوب فرانسه مناطق مدیترانه و در تورنتو به مقدار زیاد وجود دارد و بسته به شرایط محیط و خاک به انواع مختلفه ظاهر می‌شود .اسطوخودوس گیاهی است چندین ساله به ارتفاع حدود نیم متر با برگ‌های متقابل‌، باریک‌، دراز سبز رنگ و پوشیده از کرک‌های سفید پنبه‌ای‌. گل‌های آن به رنگ بنفش و به‌صورت سنبله می‌باشد‌. قسمت مورد استفاده این گیاه‌، گل‌ها و سرشاخه‌های گل‌دار آن است‌. اسطوخودوس بوی بسیار مطبوعی دارد‌. طعم آن تلخ است و به‌علت بوی مطبوع آن در عطر‌سازی مصرف می‌شود‌. اسانس اسطوخودوس که از تقطیر گل و سرشاخه‌های گل‌دار این گیاه به‌دست می‌آید مایعی است زرد رنگ یا زرد مایل به سبز که دارای بوی مطبوعی است.   خواص داروئی ۱. اسطوخودوس از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است. ۲. برای رفع خستگی و آرامش چند قطره روغن اسطوخودوس را در وان آب گرم ریخته و برای مدت یک‌ربع ساعت در آن دراز بکشید  ۳. مقوی معده است. ۴. ادرار‌آور می‌باشد ۵. معرق است و تب را پائین می‌آورد. ۶. بیماری‌های سینه و سرفه را برطرف می‌کند .مضرات‌ اسطوخودوس گیاهی است بی‌ضرر که همه می‌توانند از آن استفاده کنند‌. فقط برای اشخاص صفراوی مزاج خوب نست و باعث آشفتگی می‌شود‌. این‌گونه اشخاص باید آن را با سکنجبین یا کتیرا بخورند‌.

گیاه شناسی

آقطی سیاه (انگور کولی) (Elderberry)

آقطی سیاه که خمان کبیر نیز نامیده می‌شود درختچه‌ای است که ارتفاع آن در نواحی مساعد به ۱۰ متر می‌رسد‌. این درختچه معمولاً در کنار جاده‌ها و حاشیه جنگل‌ها و در نواحی مرطوب و سایه‌دار می‌روید‌. برگ‌های آن سبز رنگ‌، بیضوی‌، دندانه‌دار‌، مرکب از ۵-۷ برگچه می‌باشد اگر برگ‌ها شکسته و مالش داده شود بوی بدی از آن متصاعد می‌شود‌. گل‌های آن سفید و خوشه‌ای است که در اواخر بهار ظاهر می‌شود‌. میوه آقطی سیاه گوشتی‌، ریز مانند انگور و به رنگ آبی سیر می‌باشد‌. قسمت مورد استفاده این درختچه گل‌، برگ و پوست داخلی ساقه آن است‌. آقطی سیاه در ایران در نواحی آذربایجان و همدان می‌روید‌.   ترکیبات شیمیائی پوست این درختچه و برگ آن درای موادی مانند ساو بوسین Sambucine سامبو نیگرین Sambunigerine‌، کولین‌، سیکوتین Cicutine و مقدار کمی نیترات پتاسیم می‌باشد‌. ‌در گل‌های آن الدرین Elderine و مقدار کمی اسانس وجود دارد. میوه آقطی سیاه درای کریزان تمین Chrysanthemin‌، مواد قندی‌، اسانس‌، صمغ‌، اسید والزیانیک و اسید استیک می‌باشد.   خواص داروئی ۱. آقطی سیاه از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است‌. پوست ثانوی (‌داخلی‌) ساقه و ریشه آن از نظر طبی مؤثرترین قسمت‌های این گیاه است‌. ۲. در درمان رماتسم و درد مفاصل مؤثر است. ۳. ادرارآور است. ۴. ملین و ضد یبوست می‌باشد و بهترین دارو برای رفع یبوست در افراد سالخورده و کسانی است که انقباضات روده بزرگ در آنها ضعیف شده است‌. 5. دم‌کرده برگ‌های خشک شده آن در رفع اسهال مؤثر است‌. 6. برای از بین بردن خارش بدن‌، پوست ساقه آن را در روغن بجوشانید و سپس آن را روصاف کرده و بگذارید سرد شود‌. این غن را روی قسمت‌هائی که خارش دارد بزنید‌. 7. دم‌کرده گل‌های خشک شده آقطی سیاه درمان‌کننده گریپ‌، سرما‌خوردگی‌، بیماری‌های دستگاه تنفسی و نقرس می‌باشد‌. 8. جوشانده گل‌های خشک شده این گیاه برای معالجه برونشیت و ذات‌الجنب مفید است‌. 9. بخور گل‌های آقطی سیاه برای درمان بیماری‌های سل مفید بوده و اخلاط چسبناک را از گلو خارج می‌سازد‌. 10. بیماری‌های کلیه و مجاری ادرار را درمان می‌کند‌. 11. سنگ کلیه را خارج می‌سازد‌. 12. شیرمادران شیرده را زیاد می‌کند‌. 13. در درمان بیماری‌های صرع مفید است‌. 14. جوشانده گل‌های خشک شده آقطی سیاه را به‌صورت کمپرس روی زخم‌های اگزما بگذارید اثر مطلوب خواهد داشت‌. . برای از بین بردن ورم چشم می‌توان چشم را با جوشانده گل‌های این گیاه شستشو داد. 15. جوشانده برک این درخت آفت درختان و سبزیجات را از بین می‌برد‌.   مضرات استفاده زیاد از آقطی سیاه ممکن است باعث تهوع و همچنین ورم روده‌ها شود‌. آقطی سیاه سرد است و بنابراین افراد سرد‌مزاج حتماً باید آن را با عسل بخورند‌.